GEBELİKTE İDRAR YOLU ENFEKSİYONU HEMŞİRELİK BAKIM PLANI
Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu (İYE), hem anne hem de fetus için önemli riskler taşıyan yaygın bir durumdur. Hemşirelik bakım planı, enfeksiyonun tedavisi, komplikasyonların önlenmesi ve gebenin eğitimi üzerine odaklanır.
1. HEMŞİRELİK TANISI: ENFEKSİYON RİSKİ
- Bakteriyel invazyon nedeniyle artmış enfeksiyon riski
Hedefler:
- Enfeksiyonun 48-72 saat içinde kontrol altına alınması
- Enfeksiyonun böbreklere yayılmasının (piyelonefrit) önlenmesi
- Gebede ateş, titreme, yan ağrısı gibi sistemik bulguların gelişmemesi
Hemşirelik Girişimleri:
- İdrar kültürü ve antibiyogram testlerini zamanında yaptırın
- Reçete edilen antibiyotik tedavisini zamanında ve tam dozda uygulayın
- İlaç alerjilerini sorgulayın ve kayıt altına alın
- Günde 2-3 litre sıvı alımını teşvik edin
- Düzenli aralıklarla vital bulguları (ateş, nabız, kan basıncı) takip edin
- İdrar çıkışını ve özelliklerini (renk, koku, bulanıklık) değerlendirin
2. HEMŞİRELİK TANISI: AĞRI
- İdrar yolu mukozasının inflamasyonuna bağlı ağrı
Hedefler:
- Gebenin ağrı skorunun 48 saat içinde azalması
- İdrar yaparken yanma hissinin ortadan kalkması
Hemşirelik Girişimleri:
- Ağrının şiddetini, yerini ve süresini değerlendirin
- İdrar yaparken yanma hissini sorgulayın
- Sıcak uygulamalar (sıcak su torbası) önerin
- Analjezik ilaçları reçeteye uygun şekilde uygulayın
- Rahatlatıcı teknikler (derin nefes, gevşeme) öğretin
3. HEMŞİRELİK TANISI: BİLGİ EKSİKLİĞİ
- İdrar yolu enfeksiyonu, tedavisi ve korunma yöntemleri hakkında bilgi eksikliği
Hedefler:
- Gebenin İYE hakkında temel bilgileri anlaması
- Korunma yöntemlerini uygulayabilmesi
- Tedaviye uyum göstermesi
Hemşirelik Girişimleri:
- İdrar yolu enfeksiyonunun nedenlerini ve belirtilerini açıklayın
- İlaçların önemini ve tedaviye uyumun gerekliliğini vurgulayın
- İdrar yapma ihtiyacı hissettiğinde bekletmemesi gerektiğini öğretin
- İdrar yapma sonrası temizliğin önden arkaya doğru yapılması gerektiğini açıklayın
- Günlük yeterli sıvı alımının önemini anlatın
- Pamuklu iç çamaşırı giymesi ve sık değiştirmesi konusunda bilgilendirin
- Cinsel ilişki öncesi ve sonrası hijyen kurallarını açıklayın
4. HEMŞİRELİK TANISI: FETAL SAĞLIK RİSKİ
- Enfeksiyona bağlı artmış fetal risk (erken doğum, düşük doğum ağırlığı)
Hedefler:
- Fetal iyilik halinin korunması
- Erken doğum riskinin azaltılması
Hemşirelik Girişimleri:
- Düzenli fetal kalp atımı takibi yapın
- Uterin kasılmaları ve erken doğum belirtilerini değerlendirin
- Gebenin istirahatını sağlayın
- Düzenli prenatal kontrollere devam etmesini sağlayın
5. HEMŞİRELİK TANISI: SIVI-ELEKTROLİT DENGESİZLİĞİ RİSKİ
- Ateş, terleme ve artmış idrara çıkma nedeniyle sıvı kaybı riski
Hedefler:
- Sıvı-elektrolit dengesinin korunması
- Dehidratasyon bulgularının önlenmesi
Hemşirelik Girişimleri:
- Günlük sıvı alım-çıkım takibi yapın
- Dehidratasyon bulgularını (cilt turgoru, mukoz membranlar, baş dönmesi) değerlendirin
- Oral sıvı alımını teşvik edin
- İdrar rengi ve miktarını izleyin
DEĞERLENDİRME:
Hemşirelik bakım planının etkinliği; enfeksiyon bulgularının gerilemesi, gebenin ağrısının azalması, gebenin İYE hakkında bilgi düzeyinin artması, fetal iyilik halinin devamı ve sıvı-elektrolit dengesinin korunması ile değerlendirilir. Taburculuk eğitimi, İYE'nin tekrarlama riski nedeniyle özellikle önem taşır.
|