İdrar yolu enfeksiyonu neden olur, idrar yolu enfeksiyonu oldukça sık rastlanan ve daha çok kadınları etkileyen bir hastalıktır. Ağrılı ve sıkıntı verici olabilir ama çoğu kez, kendiliğinden veya doktorun belirleyeceği bir antibiyotik tedavisiyle birkaç gün içerisinde geçer. Nadiren de olsa çocuklarda görülebilirler. Basit bir idrar testi ile hemen teşhis edilir.
Bu rahatsızlığın başlıca nedeni bakterilerdir. Normalde vücut tarafından hemen atılan zararlı bakteriler, kimi zaman vücudun savunma sistemini alt ederek enfeksiyona neden olur. İdrar yolu dediğimizde bu tanımlama vücutta böbrekleri, idrar kanallarını, mesaneyi (İdrar torbası) ve üretrayı (İdrarın atıldığı kanal sidik borusu) kapsar. İdrarın vücutta oluşup dışarı atıldığı tüm bu bölgeler, üst ve alt idrar yolları diye de ayrıca ikiye ayrılır. İdrar yolları genellikle bakteriler, mikroplar yüzünden enfekte olurlar. Bu mikroplar arasında en bilineni insan dışkısında bulunan E. Coli adlı mikroptur. Etkilediği bölgeye göre enfeksiyon farklı bir ad alabilir. Örneğin sıkça adı geçen ve pek çok kadının şikâyetçi olduğu idrar yolu enfeksiyonu sistit, mesane enfeksiyonudur.
İdrar yolu enfeksiyonu neden olur?
Bakteriler: Çoğu idrar yolu enfeksiyonu sindirim sisteminde yaşayan bakterilerden kaynaklanmaktadır. Eğer bu bakteriler idrarın dışarıya atıldığı sidik borusuna (Üretraya) ılaşırsa enfeksiyon meydana gelebilir. Bakterilerin idrar yoluna anüs aracılığıyla geçtiği düşünülür.
Tuvalet temizliği sırasında tuvalet kâğıdı önce anüse ve oradan da genital bölgeye değdiğinde, dışkıdaki bakteriler çoğalıp üretrada ilerleyebilir. Bu şekilde idrarı mesaneden kanallarında ya da böbreklerde enfeksiyon meydana gelebilir. Kadınlarda üretra daha kısa ve anüse daha yakın olduğundan, idrar yolu enfeksiyonu daha çok kadınlarda görülür. Bakterilerin anüsten üretreya ulaşması ve oradan mesaneye geçmesi kadınlarda daha kolaydır.
Genital hijyen: Doğru bir tuvalet temizliği enfeksiyon riskini azaltacaktır. Tuvalete çıktıktan sonra tuvalet kağıdını arkadan öne doğru değil de önden arkaya doğru hareket ettirerek tuvalet temizliği yapılmalıdır. Bu şekilde dışkıdaki mikropların idrar yollarına ilerlemesi önlenebilir. Ayrıca genital bölgenin tuvalet dışında da temiz tutulması çok önemlidir. Temiz, pamuklu çamaşırlar giymek, sentetik iç çamaşırlarından, ped kullanıyorsa sık sık değiştirmek ve akıntı benzeri sorunları hemen tedavi ettirmek de enfeksiyonları önleyecektir.
Böbrek taşları: İdrar yolunun tıkanması idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. Bu tıkanmanın başlıca nedenlerinden biri de böbrek taşları olabilir. Böbrek taşları bakterilerin üreyip çoğalacağı bir yaşam alanı sağlamış olur.
Mesanenin tam boşalmaması: Eğer mesaneyi tamamen boşaltmanızı engelleyen bir durum varsa ve idrar mesanede gereğinden çok kalıyorsa, bu durumda enfeksiyona neden olan bakterilerin çoğalması da kolaylaşır.
Kabızlık: Düzenli olarak idrara çıkmak, idrarı tutmamak ve mesaneyi tamamen boşaltmak enfeksiyonu önlemek açısından önemlidir. İdrar akışı düzenli olursa bakteriler de atılır ve idrar yolları temiz kalır. Ancak bazı durumlarda örneğin kabızlık nedeniyle idrar düzeni de bozulur ve bu şekilde enfeksiyon için zemin hazırlanmış olur.
Zayıf bağışıklık sistemi: Bağışıklık sistemi vücudu hastalıklardan korumak üzere programlanmıştır. Ancak bazı hastalıklara ya da kemoterapi gibi bazen de çeşitli ilaç veya tedavilere bağlı olarak bağışıklık sistemi zayıflamış olabilir. Bu durumda vücut enfeksiyonlara karşı da zayıf olacak demektir.
Cinsel ilişki: İdrar yolu enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olmamasına karşın cinsel olarak aktif olan kişilerde enfeksiyonun tetiklendiği görülebilir. Vajina veya anüsteki mikroplar cinsel ilişki sırasında idrar yolları ağzına doğru ilerleyebilir.
Diğer nedenler: Diyabet hastaları ile hamile veya menopoz dönemindeki kadınlar, idrar yolu enfeksiyonu açısından risk altındadır.
