Enfeksiyondan korunma, bakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar, gibi mikroorganizmaların insan vücuduna değişik yollarla girmesiyle ortaya çıkan hastalığa denir.
Enfeksiyonların bulaşma yolları nelerdir?
Hava yolu ile bulaşma: Mikroorganizmaları içeren toz parçacıkları havada asılı kalırlar ve hava akımları ile geniş alanlara yayılırlar.
Solunarak insan vücuduna bulaşması ile meydana gelir. Örneğin: Tüberküloz.
Temas yolu ile bulaşma: Bunda ise isimden anlaşılacağı üzere temas sonucu oluşan bulaşmadır. Doğrudan temas, dolaylı temas, damlacık saçılması yollarından biriyle olur.
Doğrudan temas: Mikroorganizmaların insandan insana fiziksel dokunma ile bulaşmasıdır. Uçuk ve bit enfeksiyonları buna örnek verilebilir.
Dolaylı temas: Kişi mikropla bulaşmış bir nesneye dokunmasıyla meydana gelen temastır. (Kapı kolu, asansör düğmesi gibi)
Damlacık saçılması: Hasta kişinin solunum salgıları ile temas sonucu oluşur. Hasta konuşma, gülme, hapşırma, öksürme ile ortama bulaşan salgı saçar. Bu salgılar havada 1 metre kadar yayılarak yakınındaki sağlam kişinin ağzından, burnundan girebilir. Zatürre grip boğmaca gibi hastalıklar bu temas sonucu bulaşan hastalıklardır.
Ara kaynak ile bulaşma: Sağlıklı bir kişi tarafından alınıncaya kadar mikroorganizmaların yaşam döngüsünü sağlayan maddelere ara kaynaktır.
Su, kan, serum, plazma, çeşitli tedaviler, yiyecek maddeleri ve dışkılar ara kaynak olabilir. Tifo, kolera bu enfeksiyona örnek verilir. Yurtdışı seyahatlerde açıkta satılan yiyecekleri almamak, kapalı kutularda satılan ve güvenli olduğundan emin olunan sıvıları tüketmek sağlık açısından çok önemlidir.
Vektör yolu ile bulaşma: Mikroorganizmayı canlı bir organizmaya aktaran pire, kene ya da sivrisinek gibi bir ara taşıyıcıyla bulaşan enfeksiyon bulaşma yoludur. Daha çok tropikal bölgelerde görülür. En önemli hastalığı sıtmadır.
Enfeksiyonların giriş yolları nelerdir?
Enfeksiyon etkeninin sağlam kişiye girme ve yayılma yoludur. Bazı mikroorganizmalar için bazı giriş yolları bulunur. Bunlar:
- Tüberküloz, soğuk algınlığı, grip gibi enfeksiyonların mikropları solunum sistemi yoluyla vücuda girerler.
- AIDS. Hepatit B virüsleri kan dolaşımı ya da diğer vücut sıvıları ile girerler.
- Bel soğukluğu, frengi etkenleri üreme organından girerler.
- Kuduz mikropları cilt birlikteliğinin bozulduğu yerde girerler.
Enfeksiyonlardan koruyucu önlemler nelerdir?
Enfeksiyon hastalıklarının ortaya çıkmasını ve ilerlemesini önlemek için birçok şey yapılabilir. Bunları şu şekilde sıralarız:
- Kapsamlı bağışlama: Enfeksiyon hastalıkları görülen bölgelere seyahat edenlerin veya göç edenlerin aşılanması, çocukluk ve yetişkinlik aşılarının tam ve eksiksiz yapılması gibi önlemler.
- Koruyucu ilaçlar: Hastalık ortaya çıkmadan önce hastalığa karşı olan ilaçların kullanılmalıdır. Ancak bilinçli kullanılmalıdır, aksi halde tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Örneğin korunma amaçlı antibiyotik kullanımı ancak tehlikeli enfeksiyonlarla karşılaşma riski taşıyan hastaların kullanması gerekir.
- Beslenme: Vücudumuz aldığı besinler sayesinde kendini koruma altına alabilir. Besin yoluyla alınan proteinler antikor üretir. İyi beslenmeyen kişi yeterince protein alamamasından dolayı vücudu enfeksiyonlara karşı yenik düşebilir. Bunun sonucunda hastalığa yakalanma riskini artırır.
- Çevresel koşullar: Yeterince temiz olmayan ortamdan her türlü enfeksiyon taşıyan zararlı organizmaların bize bulaşabilir. Bu yüzden yaşadığımız alanı temiz kullanalım.
- Hijyen: Enfeksiyondan korunmanın en önemli maddesidir. Bu sadece elimizi sabunla yıkamayla olacak bir temizlik değildir. Sabunla yıkamada önemlidir, ama temizlik kurallarına uymak ve cildimizi nemli tutarak vücudumuzun nemli kalmasını sağlayıp hem cildimizde çatlak olmamasını önleriz hem de nemli tutarak zararlı organizmaların girişini zorlaştırırız.
Sonuç olarak kendi sağlığımızı düşünmeli ve temiz toplum içerisinde sağlıklı bir ömür geçirmeye gayret göstermeliyiz.